25 lipca 2023 roku rząd Zjednoczonej Prawicy przyjął Program wieloletni pn. „Budowa i rozbudowa infrastruktury dostępowej do portu w Świnoujściu w latach 2023-2029”, który został ustanowiony uchwałą Rady Ministrów w dniu 19 maja 2023 r. Realizacja programu zapewni odpowiednią infrastrukturę dostępową dla głębokowodnych terminali w porcie w Świnoujściu. Program składa się z trzech powiązanych ze sobą zadań inwestycyjnych:

• przeprowadzenie prac dla umożliwienia transportu wodnego do Portu Zewnętrznego w Świnoujściu;
• budowy falochronu dla nowego portu zewnętrznego w Świnoujściu;
• zakupu pogłębiarki dla utrzymania torów podejściowych do Świnoujścia i toru Świnoujście–Szczecin.

Całkowita wartość programu wynosi 10,26 mld zł. Ogólna kwota środków z budżetu państwa w całym okresie realizacji programu wyniesie 7,46 mld zł.

W kontekście transportu drogowego terminal będzie miał dostęp do drogi ekspresowej S3, która łączy Świnoujście z granicą polsko-czeską w Lubawce. Docelowa długość trasy wyniesie 470 km. Aby włączyć terminal do tej głównej arterii, konieczne będzie zbudowanie trzykilometrowego łącznika, który zostanie połączony z powstającym węzłem Łunowo. Odcinek S3 między Świnoujściem a Troszynem jest kluczowy dla ukończenia całej trasy od Bałtyku do granicy z Czechami. Dodatkowo, odcinek ten ma istotne znaczenie gospodarcze, ponieważ łączy port morski z terminalem promowym i terminalem LNG im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Świnoujściu.

 

 

Świnoujście, ze względu na swoje dogodne położenie nad Morzem Bałtyckim, stanowi kluczowy punkt łączący najkrótszą trasą Skandynawię z Europą Środkowo-Wschodnią oraz południową Europą (odległość ze Szczecina do Pragi jest krótsza niż ze Szczecina do Warszawy). Ta lokalizacja ma duży potencjał w przyciąganiu ładunków z Polski, szczególnie z województw: zachodniopomorskiego, lubuskiego, wielkopolskiego, górnośląskiego, opolskiego i śląskiego, a także z wschodnich Niemiec, Czech i Słowacji. Port w Świnoujściu odgrywa ważną rolę w europejskich korytarzach transportowych, będąc portem bazowym w korytarzu TEN-T Bałtyk-Adriatyk.

W kontekście transportu kolejowego, oprócz jakości i przepustowości infrastruktury, kluczowe znaczenie ma zapewnienie odpowiedniej oferty przewozowej. Planowany terminal powinien być obsługiwany przez regularne i częste połączenia z wieloma intermodalnymi terminalami w Polsce i Europie, które są niezbędne do szybkiego przetransportowania towarów.

Najważniejszą linią kolejową dla planowanego terminala będzie C-E 49 tzw. „Nadodrzanka”. W wielu miejscach trasa ta jest ograniczona pod względem prędkości, co wpływa na wydajność i czas przewozu towarów. Modernizacja tej linii jest kluczowa dla poprawy efektywności transportu oraz lepszego skomunikowania portów morskich z ich zapleczem logistycznym w Polsce i za granicą.

Niezbędne dla wykorzystania pełnego potencjału Terminala Kontenerowego w Świnoujściu jest bezpośrednie połączenie z systemem dróg wodnych Europy Zachodniej poprzez kanał Odra-Hawela. Transport wodny śródlądowy jest jedną z najbardziej ekonomicznych i ekologicznych form transportu. Jego główną zaletą jest niskie zużycie energii w stosunku do wykonanej pracy przewozowej, co przekłada się na niskie koszty zewnętrzne, takie jak minimalna emisja zanieczyszczeń oraz bardzo niska liczba wypadków.

W przyjętym przez rząd Prawa i Sprawiedliwości, Krajowym Programie Żeglugowym do roku 2030, za główny cel obrano inwestycje na polskim odcinku Odrzańskiej Drogi Wodnej, które pozwolą na jej wykorzystanie transportowe na całej długości ze szczególnym uwzględnieniem poprawy dostępności do Zespołu Portów Morskich Szczecin-Świnoujście

Polska musi w tym aspekcie zwiększać ilość ładunków transportowaną drogami wodnymi śródlądowymi, tak jak robią to kraje Europy Zachodniej. Do tego niezbędne do inwestycje hydrotechniczne, budowa nowych oraz modernizacja starszych stopni wodnych. Niestety rząd Donalda Tuska z zaplanowanych przez Prawo i Sprawiedliwość 73 inwestycji na Odrze zlikwidował 71, które miały za zadanie wzmocnić i poprawić bezpieczeństwo na Odrzańskiej Drodze Wodnej.